Traditiegetrouw vond op 10 oktober, de Dag van de Duurzaamheid, het Duurzaamheidsfestival plaats in het LEF (Leids Education Field). Het festival was opnieuw een groot succes en werd georganiseerd in samenwerking met Coöperatie Leren voor Morgen en Eco-Schools. Dit jaar was het thema: “Samen groeien: van bodem tot buurt”.
In de bodem werkt alles samen: elk plantje, elke paddenstoel, elk diertje vervult een rol in het ecosysteem. Zo zien wij ook scholen graag functioneren: als een lokaal systeem waarin leerlingen, docenten, schoolbestuurders en lokale partners samenwerken. Iedereen vervult zijn eigen rol en draagt bij aan een duurzame toekomst.
Inspiratie, workshops en presentaties
Op het festival konden bezoekers deelnemen aan diverse workshops, presentaties en lezingen. Op de inspiratiemarkt werd het publiek uitgedaagd om iets nieuws te leren of zelf iets te maken. Sommige initiatieven waren speels, andere gingen juist diep op inhoud in.
De dag begon met een leuke presentatie van twee leerlingen: Noud, een achtstegroeper, en Jenersan, een brugklasser van de Klimaatklas. Zij presenteerden een ludieke Duurzaamheidsquiz met vragen zoals:
- Hoeveel bomen moet je planten om een vliegreis naar Bali te compenseren?
- Hoe vaak moet je een katoenen tas gebruiken totdat het duurzamer is dan een plastic wegwerptas?
Antwoorden: 1000 bomen en 75 keer. Slechts drie mensen hadden alles goed, allemaal leerlingen. Wellicht een teken dat duurzaamheidsonderwijs al effect heeft.
Daarna sprak Abdelhaq Jermoumi, wethouder Kansengelijkheid, Jeugd en Onderwijs van Leiden. Hij vertelde dat hij trots is dat Leiden dit jaar onderwijsstad van Nederland is geworden en dat het fantastisch is om zoveel enthousiaste leerlingen te zien die actief bijdragen aan duurzaamheid.
Vervolgens deelde Luuk Korendijk, 6VWO-leerling en oprichter van stichting Make Tomorrow Greener, zijn zorgen over duurzaamheid. Hij gaf een inspirerende boodschap mee:
“Kijk om je heen: je bent niet alleen. Samen kunnen wij het verschil maken!”
Verschillende antwoorden tijdens de quiz.
Actieve workshops
Tijdens de workshops gingen bezoekers direct aan de slag. Een kleine greep uit de 15 workshops die werden gegeven:
Speeddaten voor duurzaamheid
Onder leiding van Yvette van Gastel, educatieadviseur bij SME, werd een workshop speeddaten georganiseerd. Deze methode is bedoeld om snel contact te leggen, nieuwe mensen te ontmoeten, verschillende perspectieven te ontdekken en ervaringen uit te wisselen.
Aan de hand van prikkelende stellingen over duurzaamheid op school gingen leerlingen, leraren en bestuurders met elkaar in gesprek. Omdat het speeddaten is, moesten deelnemers snel hun mening delen en konden ze niet te lang bij één antwoord blijven hangen. Dat maakte de gesprekken energiek, direct en verrassend open.
Yvette legt uit: “Door iedereen serieus te nemen en echt met elkaar in gesprek te gaan, ontstaan nieuwe, frisse ideeën die soms meteen op school toepasbaar zijn. Soms kan het proces echt heel snel gaan!”
Spannende gesprekken tijdens het speeddaten.
Van Pilot tot kaartspel, inzicht in duurzaamheidscoördinatie
Thijs van der Meulen, educatieadviseur, verzorgde een workshop over de pilot van de duurzaamheidscoördinator en het Whole School Approach-spel. Bij dit kaartspel kregen alle deelnemers kaartjes met verschillende rollen: van conciërge tot schoolbestuur en van leraar Nederlands tot HR-manager. Zo werden ze uitgedaagd om duurzaamheidsvraagstukken vanuit een ander perspectief te bekijken en bespreken.
Het spel was niet alleen leuk om te spelen, maar liet ook direct zien hoe complex het kan zijn om duurzame keuzes te maken. Iedereen heeft zijn eigen belangen en zelfs met de beste intenties blijkt samenwerken binnen een schoolomgeving soms lastig. Zoals ook uit de Eco-Schools VO-pilot is gebleken, een duurzaamheidscoördinator: iemand die overzicht houdt, keuzes afweegt en verschillende belangen samenbrengt. Het kaartspel heeft dit nogmaals benadrukt
Op een speelse manier maakt het spel inzichtelijk hoe beslissingen en samenwerking in de praktijk werken. Het zorgde voor veel discussies, gelach en ook zeker aha-momenten. Zoals Thijs het zelf zegt: “Het kaartspel zorgt ervoor dat je snel met verschillende mensen -leerlingen, leraren en schoolbestuurders - tot een inhoudelijk dialoog komt. Je wordt echt uitgedaagd om duurzaamheid eens vanuit een ander perspectief te benaderen.”
Ook was er een silence disco, waarbij heerlijk werd gedanst.
Duurzaamheid in het onderwijs
Het festival liet zien dat duurzaamheid in het onderwijs op veel manieren kan beginnen. Elke actie, hoe klein ook, kan impact hebben. Het is inspirerend om te zien hoe leerlingen hun zorgen over de toekomst omzetten in initiatief en samenwerking.
Bij Eco-Schools geloven we dat zorgen over duurzaamheid niet leiden tot passiviteit, maar juist tot actie. Wil je aan de slag met duurzaamheid op jouw school, maar weet je niet waar te beginnen? Wij helpen scholen en leerlingen bij het ontwikkelen van duurzame initiatieven, het delen van kennis en het samen bouwen aan een betere wereld. Neem direct contact op en we kijken hoe we jouw school kunnen helpen.
Samen groeien: van bodem tot buurt!