.jpg)
Hoe kunnen we écht stappen zetten naar een duurzaam onderwijssysteem? Drie dagen lang kwamen meer dan 100 docenten, schoolleiders en leerlingen samen om hier aan te werken op de Sustainable Education conferentie. Deze werd georganiseerd door Sus-Ed in samenwerking met Eco-Schools International School of the Hague en International school Hilversum, en Eco-Schools supporter EromesMarko. Het thema van het event was ‘’From Environmental Awareness to Collaborative Action’’ en bracht scholen uit heel Europa samen.
Wat opviel aan het event is dat de leerlingen nadrukkelijk op de voorgrond stonden van de conferentie en de inhoud mede vormgaven. Waarom vinden zij het belangrijk om zelf een rol te spelen in het verduurzamen van hun onderwijs? Hoe laten zij hun stem horen? We spraken een aantal leerlingen uit de aanwezige Eco-Teams!
Samenwerking staat centraal, binnen en buiten de school
Een van de doelen van de driedaagse conferentie was om samenwerking te faciliteren binnen verschillende rollen. Iedereen heeft een eigen rol in het verduurzamen van het onderwijs. De conferentie was in Wijchen bij de eventlocatie van EromesMarko, waar ook één van hun fabrieken zit. Zij maken hier meubels voor het onderwijs en verduurzamen hun materialen en proces waar mogelijk: zo maken ze stoelen gemaakt van hennep, en verlagen ze de temperatuur van hun processen waar mogelijk zodat er minder brandstof nodig is. Ook zijn ze aangesloten bij de MEShallen voor onderwijsvernieuwing. Een mooi voorbeeld van hoe een bedrijf samen met onderwijsexperts en het onderwijs hun krachten kan bundelen.
Op het event waren naast onderwijspartijen ook beleidsmakers en bedrijven aanwezig. Ook het Eco-team van International School Hilversum werkt samen met verschillende lokale partijen. Leerlingen Mika en Clodagh zitten allebei in het Eco-team. Zij werken bijvoorbeeld samen met WNF en Amnesty. ‘’Het helpt ons om te zien hoe een duurzaam bedrijf of stichting het aanpakt en we kunnen veel leren van hun werkwijze. We kijken dan samen met de docenten wat van hun werk ook toepasbaar is binnen onze school.’’
Ook Liv van het Eco-team van International school the Hague benadrukt het belang van samenwerken met partners. ‘’Wij werken samen met verschillende NGO’s in Den Haag, bijvoorbeeld om bomen te planten. Soms is het een eenmalig iets, zoals een workshop, maar met sommige werken we wel een jaar langdurig samen. Daarnaast vind ik het ook heel interessant om binnen de school zelf leerlingen buiten ons Eco-team te betrekken bij duurzaamheid, bijvoorbeeld door workshops aan hen te geven’’
Student-led change: vind je eigen kracht in het Eco-team
Voor de leerlingen van de verschillende Eco-teams is het erg betekenisvol om in een Eco-team te zitten. Clodagh: ‘’We hebben op een fijne manier contact met de docenten, we worden serieus genomen als team. We halen bij hen op wat zij nog willen leren over duurzaamheid en wat zij nodig hebben om dat in de lessen te stoppen. Want ze willen wel maar zitten ook vast in hun eigen doen en laten, dus het is heel leerzaam om hen te helpen bij het pakken van hun rol.’’ Mika vult aan: ‘’Ik was best verlegen toen ik net op school kwam. Veel praten met de docenten en facilitair medewerkers hielp daarbij. Ook kwamen er wat jongere mensen in het team, en we helpen elkaar een plekje te vinden. Dat heeft mij geholpen om meer van mezelf te laten zien.’’
Liv geeft aan dat het betrokken zijn bij de organisatie van het event haar allerlei nieuwe skills leert over organiseren en spreken. Zij sprak op de eerste dag van de conferentie alle deelnemers aan als spreker en vertelde over het belang van collectieve actie voor het klimaat. Hier benoemde ze ook dat het voor jonge generatie makkelijk kan zijn om hopeloos te worden, maar dat we met schoolbestuur, docenten en studenten iedereen in een ruimte hebben om samen collectieve verandering te creëren in het onderwijs: ‘’Voor mij gaat het erover dat ik me onderdeel voel van een beweging, dat ik me onderdeel voel van iets groters. Binnen onze school hebben we het Global Issues Network (GIN) waar het Eco-team een onderdeel van is. Hierbinnen vind ik mensen met dezelfde passies. We bedenken niet alleen ideeën, maar voeren ze dan zélf uit, zoals bijvoorbeeld via inspraak op duurzaamheid van het nieuwe schoolgebouw.’’
Zelf aan de slag
Bij Eco-Schools werken we met een student-led change aanpak waarbij leerlingen zelf voorop staan. De conferentie was een mooi voorbeeld van hoe effectief leerlingen zelf aan de verduurzaming van hun onderwijs kunnen werken, als ze hiervoor de kans krijgen. De leerlingen geven een aantal tips op de conferentie die je als docent, leerling, schoolleider of bestuurder mee kan nemen in je werk:
- Meerdere leerlingen gaven op de conferentie aan dat ze een gevoel van hopeloosheid ervaren als volwassenen binnen hun school niks lijken te doen aan duurzaamheid. Zij willen juist dat volwassenen de creatieve ideeën en oplossingen van leerlingen omarmen, zodat zij niet het gevoel hebben dat zij alles zelf moeten doen, maar juist voelen dat het een gezamenlijke effort is.
- Leerlingen willen graag leren om hun duurzame ideeën te vertalen naar praktische acties! Zo gebruiken ze op International School the Hague vaak het ‘Shark tank’ concept, waar leerlingen hun ideeën pitchen. Doe hun duurzame ideeën niet af als niet werkbaar, maar help ze om hun ideeën aan te scherpen en zo realistisch te maken.
Sustainable Education organiseert vaker dit soort conferenties waar ze voor docenten, schoolleiders en leerlingen samen aan duurzaamheid werken. Bekijk hun website voor informatie over hun evenementen.
Meer over de Eco-Schools uit de organisatie lees je in hun portfolio’s: bekijk hier het portfolio van International School of the Hague en die van International School Hilversum. Wil je op korte termijn al met docenten, schoolleiders én leerlingen aan de slag over duurzaam onderwijs? Kom dan naar het duurzaamheidsfestival!