Eco-Schools bestaat wereldwijd 30 jaar dit jaar! En ook in Nederland is dat reden voor een feestje, want ook hier zijn scholen die al flink lang aan de weg timmeren. Duurzaamheid is immers niet iets van de laatste jaren: juist van de koplopers die al lang bezig zijn, valt veel te leren. In dit stuk spreken we twee scholen die al jarenlang Eco-School zijn, namelijk het Maerlant Lyceum in Den Haag en CBS Bosseschool in Middelharnis. Waar werken zij aan en waar kijken ze nog naar uit? Hoe betrekken zij leerlingen en anderen binnen en buiten de school?
Jullie doen allebei al een heel aantal jaren mee. Op welke thema’s hebben jullie je gefocust in de jaren dat je meedoet? En welke activiteiten hebben jullie georganiseerd en welke mijlpalen hebben jullie gehaald?
Maerlant: ‘’Het Maerlant doet nu zes jaar mee. Op het Maerlant hebben we in eerste instantie vooral op het gebouw gefocust. Onze school zit in een monumentaal pand. Het gaat dus al jaren mee, maar er is ook veel aan te verduurzamen. Zo zijn er in de afgelopen jaren, mede door de inspanningen van het Eco-Team, overal nieuwe kozijnen met dubbel glas gekomen. Verder staan er door de hele school speciale prullenbakken om het afval te scheiden.
We hebben een tuin bij de school, waar sinds kort onder leiding van een docent en een ouder leerlingen bezig zijn met het onderhoud, om te zorgen dat er zoveel mogelijk insecten worden aangetrokken en dat we misschien ook wat groenten en kruiden kunnen oogsten.
Verder keken we naar voedsel en spullen. We hebben regelmatig spullen ingezameld voor de voedselbank, maar we kijken ook naar zaken die in onze school beter kunnen. Zo doen we vrijwel elk jaar mee met de Week zonder Vlees en Zuivel met de actie Pimp je broodje. Leerlingen kunnen hun broodje lekker beleggen met andere dingen dan ze gewend zijn. Het organiseren van een kledingruil is ook al een aantal keer succesvol gedaan!’’
Bosseschool: ‘’Wij zijn in 2005 begonnen aan Eco-Schools als één van de eerste Nederlandse scholen. Sinds 2007 hebben wij dan ook de Groene Vlag waar we heel trots op zijn. Door de jaren heen zijn verschillende thema’s langsgekomen, met name afval, energie en groen hadden de focus. Ieder jaar gaan we een aantal keer afvalprikken in de buurt. Binnen het thema energie organiseren we elk jaar een Warmetruiendag, maar de school heeft ook al sinds 2001 zonnepanelen. Binnen het thema groen hebben we schooltuintjes waar ieder jaar groep 6 éénmaal in de week aan de slag gaat. Ze gaan planten/zaaien, onkruid wieden, onderhouden en oogsten. Daarnaast krijgen ze les over de voedselkringloop en welke bijdrage zij hieraan kunnen leveren. Ook heeft de school een groen dak, wat verkoelt en biodiversiteit in de buurt verhoogt.’’
Op welke manier betrekken jullie anderen binnen en buiten de school?
Maerlant: ‘’We bezoeken als docenten regelmatig bijeenkomsten met docenten van andere scholen die zich met duurzaamheid bezighouden. Dat doen we ook internationaal via het project Green Schools for a Green Europe. Er zijn in de loop van de tijd een aantal scholen bij ons langs geweest om te kijken hoe wij ons Eco-Team vormgeven. Zo dienden wij als inspiratie om ook op andere school iets dergelijks te beginnen!’’
Bosseschool: ‘’Het Eco-Team van zes leerlingen en leerkracht is goed zichtbaar binnen de school. Zij halen namelijk elke week het plastic bij de klassen op, én vertellen hen over de projecten en acties die we dan ondernemen. Door die doorlopende acties zien we veel eigenaarschap bij de leerlingen.
Door de jaren heen is de Bosseschool hierdoor een school geworden waarbij leerkrachten, leerlingen en ouders/verzorgers betrokken zijn bij het zijn van een ‘Eco-School’. We zien echt dat door de betrokkenheid van leerlingen en ouders/verzorgers, de kennis over duurzaamheid verder in hun leven wordt verspreid. Leerlingen gaan thuis het gesprek aan over hun eigen ecologische voetafdruk, maar nemen dit gesprek bijvoorbeeld ook mee naar hun sportverenigingen!’’
Welke ambities hebben jullie voor de komende jaren?
Maerlant: ‘’In de waan van de dag en het drukke schoolleven is het weleens lastig om vast te blijven houden waar je mee bezig bent. Leerlingen die opeens minder tijd hebben voor het Eco-Team, docenten die het team begeleiden en van baan veranderen… Het Eco-Schools programma en de speerpunten geven gelukkig houvast daarin en we willen Eco-Schools nog lang voortzetten!
Onze focus dit jaar specifiek ligt daarom op het vernieuwen van het Eco-Team. De groep bestaat nu uit veel bovenbouwers, en dan speciaal relatief veel eindexamenleerlingen. We willen erop inzetten dat zij hun kennis en ervaringen kunnen doorgeven aan een nieuwe lichting Eco-Teamleden. Daarom gaan zij op dit moment alle onderbouwklassen langs om te vertellen over hun inspanningen, en vooral ook hoe leuk het is om samen te werken aan een betere wereld. Zodat we het Eco-Team nog jarenlang kunnen voortzetten op het Maerlant.’’
Bosseschool: ‘’Wij werken met ons motto ‘Morgen heeft de toekomst’. We verzinnen elk jaar weer nieuwe acties en projecten om dit vorm te geven. Voor aankomend jaar beginnen we met ons project ‘De afvalvrije school’. En we hebben voor groen buiten de school al veel gedaan, maar nu gaan we ook de binnenkant van de school vergroenen!’’
Doe jij ook mee?
We kijken uit naar nog veel meer mooie jaren met de Eco-Schools scholen in Nederland. We hopen dat scholen zoals deze twee hun kennis als koploper blijven delen én natuurlijk ook op een hoop nieuwe gezichten binnen de Eco-Schools community.
Ben jij al een Eco-School? Deel dan regelmatig je mooie activiteiten via het Portfolio, of deel je succesmomenten met de communicatie van Eco-Schools. Van elkaar leren is leuk en belangrijk.
Is een Eco-School worden ook wat voor jou? Hier vind je meer informatie over het worden van een Eco-School, of boek een eenmalige workshop.