Ben jij een docent die altijd al met duurzaamheid bezig is en daar meer aan wil doen op school? Of ben je een schoolleider en denk je na over hoe je jouw school duurzamer maakt, maar twijfel je hoe je omgaat met weerstand van collega’s? Wij delen hier tips om op een succesvolle, gelijkwaardige manier het gesprek aan te gaan.
Zoek elkaar op en wees nieuwsgierig
- Houd een brainstormsessie in een teamvergadering. Met post-its tijdens vergadering met titel: wat zijn jouw redenen om iedere dag les te geven/de school te leiden? Wat drijft jou en wat gun je de leerlingen?
- Ga in gesprek met je schoolleider over zijn/haar visie op duurzaamheid. Wie kunnen hierbij helpen? Gebruik hierbij het verandermodel van Knoster en Sinek. Breng in kaart wat jij kan doen (bijvoorbeeld je klas meekrijgen, meehelpen in de schoolmoestuin) en waar je anderen voor nodig heb. Een duurzame school worden doe je niet alleen.
- Wat vinden jouw collega’s leuk in hun vrije tijd? Waar willen ze zich op school voor inzetten? Voer gesprekken hierover in de wandelgangen, bij het koffiezetapparaat en in de pauze.
Hoe om te gaan met kritische vragen
Als je schoolleider of collega zegt:
“Ja, maar…
- …het is een investering.”
- Dan zeg jij: “Deze investering is het meer dan waard. De helft van het geld gaat naar goede begeleiding. We krijgen iemand van Eco-Schools die lokaal veel af weet over duurzaamheid. Zo wordt ons werk bespaard én krijgen we ideeën, aanmoediging en hulp aangeleverd. De andere helft gaat naar de tools uit de toolkit: kant-en-klare lessen die we zo kunnen uitvoeren. En ook nog inspiratiedagen en webinars. En misschien kan onze gemeente ook een deel van het abonnementsgeld betalen! Dit kunnen we samen met Eco-Schools uitzoeken.”
- … er zijn geen leerlingen die in het Eco-team willen”
- Dan zeg jij: “Uit onderzoek van Klimaat in de Klas (2020) blijkt dat 87% van de jongeren onderwijs wil krijgen over duurzaamheid. Zij maken zich ernstig zorgen over hun eigen toekomst. Het is normaal geworden dat een kind uit groep 6 vraagt: “Juf, kan ik hier nog wel wonen als ik zo oud ben als u?” En deze zorgen kun je concreet wegnemen door handelingsperspectief te bieden. Je geeft met Eco-Schools de boodschap: wat doe jij aan het klimaat? Zo krijgen leerlingen het gevoel: mijn mening en ideeën doen ertoe!”
- … ik heb geen tijd"
- Dan zeg jij: “Docenten, schoolleiding en leerlingen hebben het inderdaad heel erg druk. Daarom hebben we vanuit Eco-Schools kant-en-klaar materiaal, waarmee je laagdrempelig en vanuit plezier aan kunt werken. Leerlingen en docenten vinden het ook echt leuk! Juf Tiny van OBS de Driemaster Tonneband in Hardinxveld-Giessendom ziet haar leerlingen die moeilijk meekomen in de klas echt opbloeien bij een tuinles. Leerlingen zoals Sydney (2e klas VO) en Wasim (5 VWO) van Helen Parkhurst in Almere zeggen: “Ik wil hier juist heel veel tijd aan besteden, want het is veel leuker dan school. Het is iets waar je kunt ontdekken wat je passie is en de docenten zijn super chill. Je kunt hier echt je eigen ding doen.” En leerling Milan (groep 8) van de Van Hasseltschool in Hilversum zegt: “Het is echt anders dan gewone lessen waar je heel vaak op de laptop dingen moet doen. Je gaat echt actief iets doen in de tuin ofzo. Lekker met je handen.”
- … corona
- Dan zeg jij: “Met corona gaat Eco-Schools heel soepel om. Ze begrijpen dat andere dingen prioriteit hebben, en denken met je mee hoe je op een positieve manier aan kleinere doelen kunt werken. Duurzaam worden gaat niet van de ene op de andere dag, maar in kleine stapjes. Die kunnen ook leuk zijn. Bijvoorbeeld: kweek je eigen paprikaplant thuis. Leerlingen maken een collage met het Eco-team en voelen zich toch onderdeel van een groep, ook al is iedereen thuis.”
- … ik wil mensen niet dwingen/van bovenaf opleggen
- Dan zeg jij: “Dat is inderdaad niet fijn, en helemaal niet hoe Eco-Schools werkt. Intrinsieke motivatie is heel belangrijk, vanuit Eco-Schools noemen ze dat student-led change. Je kan het van onderaf en horizontaal aanmoedigen, via informele gesprekken, doorvragen naar hobby’s van collega’s, de brainstormsessie over wat je drijft voor je team. Of vraag je leerlingen: wat vind jij belangrijk voor je toekomst? Hierbij hoef je ook niet de hele klas te vragen, maar kun je in gesprek met groepjes leerlingen.”
Aan de slag?
Als je nadenkt om Eco-School te worden, neem contact op met ons via