.jpg)
Coronatijd en Eco-Schools. Dat is geen makkelijke combinatie, zeker als je school er alles aan moet doen om de basis op orde te krijgen. Toch geldt: waar een wil is, is een weg. Ook nu scholen weer 'gewoon' open zijn en fysieke lessen opgestart zijn, kunnen good practices jouw school helpen om gemotiveerd en doelgericht verder te gaan met het Eco-Team.
Want laten we eerlijk zijn: corona is één uitdaging, maar er zijn altijd wel drempels en moeilijkheden op het Eco-Schoolspad. Wij denken daarom dat de lessen van twee Eco-Schools ook ándere scholen kan inspireren. Ruth Pasternak van Eco-Schools interviewde twee scholen bij wie het gelukt is om goed contact te houden en door te gaan met Eco-Schools, namelijk: NSG Groenewoud in Nijmegen en het Fortes Lyceum in Gorinchem. Wat is hun succesformule voor goed samenwerken bij tegenslagen?
Tips en inspiratie van... Eco-School NSG Groenewoud in Nijmegen
NSG Groenewoud heeft in juni de Bronzen Vlag van Eco-schools behaald. Ze waren ook in de coronatijd flink bezig met het Eco-Team. Hoe lukte hen dit zo goed? Waar kunnen andere Eco-Teams weer van leren? Ruth Pasternak van Eco-Schools vroeg NSG Groenewoud het hemd van het lijf.
Op de foto: Roos uit 6vwo (links), Marijn uit 5havo (boven), Bram uit 5vwo (onder), Maxime van der Veen (rechts), docent Frans. Locatie: op achtegrond is een schilderij te zien, dat door leerlingen is gemaakt en volledig bestaat uit plastic afval.
In coronatijd een Bronzen Vlag halen: dat is een mooie mijlpaal. Hoe hebben jullie het aangepakt?
Bram Colla uit 5vwo zegt: “Toen corona begon zijn we meteen gestart met online meetings. Onze focus was: wat doen we NA corona?” Marijn uit 5havo vult aan: “Het was fijn dat we in Google Meet gelijk in aparte groepjes Voeding en Afval konden overleggen.”
Wat verraste jullie?
Docent Frans Maxime van der Veen: “Het is gaaf dat je op afstand ruim 80 procent van het werk dat je normaal gesproken fysiek verricht gewoon voor elkaar krijgt.” Bram vult aan: “We vergaderen in het nieuwe schooljaar zelfs ook soms online, omdat we dan niet allemaal op de fiets of auto bij elkaar hoeven te komen. De laagdrempeligheid verraste mij.”
Waar zijn jullie tevreden over? Waar zijn jullie trots op?
Marijn benoemt: “De samenwerking! We hebben toch, ondanks corona, echt veel meer voor elkaar gekregen dan ik dacht. Ook leuk was dat we online ook veel met de rector overlegd hebben." Docent Frans Maxime van der Veen vult aan: “Met de rector overleggen schept veel mogelijkheden. Hanneke Arpots kent de wegen en opties van de school. Dat opende deuren voor ons.” Roos zegt dat ze tevreden is over dat ze de Bronzen Vlag hebben gehaald, doordat ze op afstand verder werkten in coronatijd. Roos: “Dat we tijdens corona meteen met z’n allen door zijn gegaan en dat we hebben vastgehouden aan onze ideeën en plannen. De aanhouder wint!”
Tips uit de NSG-praktijk - Even uit nieuwsgierigheid: waar zijn jullie in het Eco-Team nu zoal mee bezig? Dit kan andere scholen weer inspireren:
- We hebben bedacht dat leerlingen uit het Eco-Team hun wekelijks overleg als keuze-uur kunnen meetellen. NSG heeft keuze-uren, waarin leerlingen zich dienen in te schrijven voor een vak. Dit is een win-win-situatie, want de school is blij dat de leerling meedoet en andersom houdt de leerling als dank meer tijd over.
- Een wervingsfilmpje maken voor de onderbouwklassen (en bovenbouwers, als ze willen).
- Activiteiten bedenken voor de Dag van de Duurzaamheid op 9 oktober. De lancering van het wervingsfilmpje, andere toffe activiteiten op die dag, misschien wel met externe partijen die een gastles komen geven op school.
- Als verrassing gingen we ter afsluiting van het schooljaar als uitje met het Eco-Team naar lokale duurzame voedingsbedrijven. Denk aan het bedrijf Koek van eigen deeg, dat overgebleven etenswaren in de lekkernijen verwerkt. En Aangenaam Aleppo, dat zeep, lekkere baklava en nog veel meer lekkers uit Aleppo maakt. Beide tentjes zitten in de Lange Hezelstraat in Nijmegen. Al met al was bijna iedereen er van het vijftienkoppige Eco-Team. Een hele gezellige, feestelijke dag.
En laten we eerlijk zijn: meedoen aan het Eco-Team moet naast leerzaam ook gewoon leuk zijn. Dankjewel, NSG Groenewoud!
Tips en inspiratie van... Eco-School het Fortes Lyceum in Gorinchem
Het Fortes Lyceum in Gorinchem heeft in juni 2020 de Zilveren Vlag van Eco-Schools gehaald. Geschiedenisdocent Anneloes van Aken en een heel Eco-Team aan leerlingen was vanaf maart bezig met stap 5: het curriculum analyseren. Hoe is hen dit gelukt in coronatijd?
Op de foto: v.l.n.r. Laurens (leerling uit 5havo), Felix van der Gein, Jikke (uit 3havo), Anneloes van Aken en begeleider Serah Hoeks. Leerling uit het Eco-Team Huub Speksnijder uit 5vwo en docent geschiedenis Anneloes van Aken stonden samen Eco-Schools te woord voor dit interview.
Leuk dat je meedoet aan dit interview, Huub! Waarom zit je in het Eco-Team?
"Ideeën worden echt toegepast. Mijn inbreng als leerling heeft waarde. Ik vind het bijvoorbeeld heel gaaf dat ik voor afvalscheiding gekleurde prullenbakken ontwierp. De kleuren en groene letters erop zorgden er voor dat steeds meer leerlingen afval scheidden."
Communiceren in coronatijd: dat is niet gemakkelijk, als alle fysieke communicatie wegvalt. Hoe deden jullie dat?
Anneloes van Aken, docent geschiedenis op het Fortes Lyceum in Gorinchem zegt: “Stap 5 leende zich goed voor online samenwerken. Per mail stuurde ik mijn collega’s de vragen toe. Ze lacht: soms voelde ik me wel een stalker ja, maar de aanhouder wint. Via Teams bespraken we vervolgens: wat doen docenten al aan duurzaamheid binnen onze vakken?” Mevrouw Van Aken legt uit dat ze echt verrast was door de antwoorden. Het Fortes Lyceum is al hard op weg met duurzaamheid in de les brengen! “Bij het Technasium hebben ze gewerkt aan een lessenreeks over voedsel. Ze gebruikten de actualiteit van een sprinkhanenplaag. Hoe kun je insecten eten? Leerlingen bedachten lekkere recepten zoals bladerdeeghapjes. Ook zijn er al veel excursies naar bijvoorbeeld de haven. Hoe kunnen we electrische schepen bouwen?” Van Aken vertelt dat ze het zo leuk vindt dat duurzaamheid toepasbaar en concreet wordt.
Serah Hoeks is de Eco-Schoolsbegeleider van het Fortes Lyceum in Gorinchem. Zij zegt: “Ook al konden we elkaar ineens niet fysiek zien, ik via mail heel duidelijk gemaakt dat ik gewoon bereikbaar ben. Het is dan aan de scholen om wel of niet te reageren. Zij wisten in ieder geval: hee, mijn begeleider is gewoon beschikbaar, heeft nog steeds tijd voor me.”
Wat ging er goed?
“De techniek! Alles werkt lekker snel,” zegt Anneloes van Aken. “En natuurlijk dat wij, ondanks corona, toch maar mooi de Zilveren Vlag behaald hebben.”
Huub vult aan: "Dat het zo goed ging, kwam vooral doordat we vóór corona alle taakverdeling al goed uitgedacht hadden. We konden dus in coronatijd in kleine groepjes concreet aan de slag. "Oja", zegt Huub. "Het is ook heel fijn dat de directeur echt meedenkt en werkt. Hij is bereid om geld uit te geven aan Eco-Schools, als dat nodig is. Ook is hij er vaak bij als belangrijke beslissingen worden genomen. Die steunt hij echt."
Wat ging minder goed?
Van Aken lacht. “Ik voelde me soms echt een stalker van mijn collega’s. Terwijl iedereen worstelde met online lesgeven, kwam ik met mijn mailtjes over Eco-Schools.” Toch zegt Van Aken dat juist het contact blijven houden en zoeken naar andere middelen ook het succes was.
Good practices:
- Zorg dat je altijd duidelijk maakt wie wat doet, en dat je meteen deelgroepjes/teams maakt - Huub
- Blijf contact houden, ook al is dat op een andere manier - Anneloes
- Laat zien en horen dat je (ook al werk je thuis) benaderbaar bent - Anneloes
- Geef vooral niet op, zoek naar mogelijkheden! - Huub en Anneloes
- Geef meteen aan het begin van het schooljaar GAS, je weet nooit of er een tweede golf komt en dan ben je maar vast voorbereid - Huub
De doelen van Fortes Lyceum (inspiratie voor jou: doe er je voordeel mee!)
Anneloes van Aken zegt: “die Groene Vlag halen, natuurlijk! Daarvoor gaan we eerst nadenken: hoe kunnen we docenten nog enthousiaster maken en drempels/bezwaren wegnemen? En.. zo veel mogelijk leerlingen enthousiasmeren!” Huub: 'Ik wil meteen gas geven, nu het schooljaar begonnen is. Plannen maken, taken verdelen en actie!"
Wij van Eco-Schools, willen de leerlingen en docenten van Fortes Lyceum en NSG Groenewoud heel erg bedanken voor hun fijne tips, open verhaal. Zo kunnen we geïnspireerd van start dit schooljaar!
